Hangi Davalarda Arabulucu Zorunludur?
Hangi Davalarda Arabulucu Zorunludur? Arabuluculuk, taraflar arasında bir anlaşmazlık durumunda arabulucu olarak atanmış bir üçüncü tarafın yardımıyla tarafların anlaşmazlıklarını çözmelerini sağlayan bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabulucu, tarafların anlaşmazlığını çözmek için tarafsız ve bağımsız bir şekilde hareket eder ve tarafların talep etmesi durumunda öneriler sunar. Arabuluculuk, genellikle mahkeme sürecinden daha hızlı, daha ucuz ve daha az düşmanca bir yöntem olarak görülür ve tarafların anlaşmazlıklarını kendi aralarında çözmelerini sağlar.
Arabuluculuk süreci genellikle şu şekilde ilerler: Tarafların anlaşmazlıklarını çözmek için arabulucuya başvurması, arabulucu taraflarla ayrı ayrı görüşür ve tarafların isteklerini ve ihtiyaçlarını anlamaya çalışır. Daha sonra tarafları bir araya getirerek anlaşmazlığı çözmek için ortak bir çözüm arar. Tarafların bir anlaşmaya varması durumunda, arabulucu genellikle anlaşmanın yazılı hale getirilmesine yardımcı olur.
Arabulucu Kimdir?
Arabulucu, taraflar arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için tarafsız bir üçüncü kişidir. Arabulucu, tarafların anlaşmazlıklarını çözmek için yardımcı olur, ancak tarafların karar vermesinde etkili değildir. Tarafların anlaşmazlıklarını çözmek için bir arabulucunun atanması, mahkeme süreci yerine daha hızlı, daha ucuz ve daha az düşmanca bir alternatif olarak görülebilir.
Arabulucular genellikle belirli bir alanda uzmanlaşmıştır, örneğin aile hukuku, iş hukuku veya emlak hukuku gibi. Arabulucular genellikle bağımsız çalışan profesyonellerdir veya özel arabuluculuk firmalarında çalışırlar. Arabulucular, tarafların isteklerini anlamak ve anlaşmazlığı çözmek için yöntemler geliştirmek konusunda eğitim almış kişilerdir.
Arabulucular, taraflar arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için birçok farklı teknik kullanabilirler. Bunlar, tarafların görüşlerini açıklamasını ve birbirlerinin ihtiyaçlarını anlamalarını sağlamak, tarafların birbirlerini dinlemesine ve anlaşmaya yönelik ortak bir çözüm arayışına katkıda bulunmak gibi teknikler olabilir. Arabulucu, tarafların anlaşmazlığını çözmek için tarafların kendi çözüm önerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir ve tarafların bir anlaşmaya varması durumunda anlaşmanın yazılı hale getirilmesine yardımcı olabilir.
Arabulucu Hangi Davalara Bakar?
Arabulucular, birçok farklı alanda anlaşmazlıkların çözümü için görev alabilirler. Bunlar arasında ticari uyuşmazlıklar, iş hukuku, aile hukuku, emlak hukuku, bireysel tüketici davaları ve diğer birçok hukuki alan yer alabilir.
Ticari uyuşmazlıklar, iş anlaşmazlıkları, sözleşme ihlalleri, patent hakları gibi ticari konulardaki anlaşmazlıklar arabuluculuk için sıkça başvurulan konulardır. Bu tür anlaşmazlıklarda arabulucu, tarafların anlaşmazlıklarını çözmek için ortak bir çözüm bulmalarına yardımcı olabilir ve tarafların iş birliği yapmalarına ve daha uzun vadeli bir ilişki sürdürmelerine olanak tanır.
Aile hukuku alanında, boşanma davaları, velayet, nafaka gibi konular arabuluculuk için başvurulan alanlardandır. Arabulucu, tarafların anlaşmazlıklarını çözmelerine yardımcı olur ve tarafların çocukları için en iyi çözümü bulmalarına yardımcı olabilir.
Emlak hukuku alanında, gayrimenkul alım satım işlemlerinde yaşanan anlaşmazlıklar, kira sözleşmelerindeki uyuşmazlıklar gibi konular da arabuluculuk için başvurulan alanlar arasındadır.
Bireysel tüketici davalarında, arabulucu, tarafların anlaşmazlıklarını daha hızlı ve daha az maliyetli bir şekilde çözmelerine yardımcı olabilir. Arabulucu, tarafların karşılıklı olarak anlaşmalarını sağlayarak, yargılama sürecine başvurmadan anlaşmazlıkları çözmelerine olanak tanır.
Genel olarak, arabulucuların görevi, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için yardımcı olmaktır. Arabuluculuk, mahkeme sürecinden daha hızlı ve daha az maliyetli bir alternatif olarak görülebilir.
Zorunlu Arabuluculuk Davaları Nelerdir?
Zorunlu arabuluculuk, belirli konularda yasal olarak zorunlu kılınan arabuluculuk sürecidir. Türkiye’de 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında zorunlu arabuluculuk uygulaması yapılmaktadır. Bu kanun kapsamında, aşağıdaki davalarda arabuluculuk zorunlu hale getirilmiştir:
- İş Hukuku Davaları: İşçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklarda arabulucuya başvuru zorunlu hale getirilmiştir. Bu tür davalarda, iş sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, işçi kıdem tazminatı, işe iade davaları, işçi ücretleriyle ilgili davalar gibi konular arabuluculuk kapsamındadır.
- Tüketici Davaları: Tüketicinin korunması amacıyla, tüketici ile işletme arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde arabuluculuk zorunlu hale getirilmiştir. Bu kapsamda, tüketici ile işletme arasındaki alışveriş sözleşmeleri, hizmet sözleşmeleri, reklam uygulamaları gibi konular arabuluculuk kapsamındadır.
- Fikri Mülkiyet Davaları: Patent, marka, telif hakkı, endüstriyel tasarım hakları ve benzeri fikri mülkiyet haklarına ilişkin uyuşmazlıklarda arabulucu başvurusu zorunlu hale getirilmiştir.
- Tapu ve Kadastro Davaları: Taşınmazların mülkiyeti ile ilgili uyuşmazlıklarda arabulucuya başvuru zorunlu hale getirilmiştir. Bu kapsamda, tapu kayıtlarının düzeltilmesi, tescil davaları, tapu iptal ve tescil davaları gibi konular arabuluculuk kapsamındadır.
Zorunlu arabuluculuk kapsamındaki davaların dışındaki diğer uyuşmazlıklarda arabuluculuk süreci isteğe bağlı olarak kullanılabilmektedir.
Zorunlu Arabuluculuk Ücretini Kim Öder?
Zorunlu arabuluculuk ücretinin ödenmesine ilişkin olarak, Türkiye’deki uygulama şu şekildedir:
Arabuluculuğa başvuruda bulunan taraflar, arabuluculuk ücretini eşit olarak karşılamakla yükümlüdür. Ancak, taraflardan biri ücreti ödeme konusunda temerrüde düşerse, diğer tarafın ödeme yapması gerekmeyecektir. Ayrıca, eğer taraflardan biri ücretsiz hukuki yardım almaktaysa, devlet tarafından ödenecek olan arabuluculuk ücreti de devlet bütçesinden karşılanacaktır.
Arabuluculuk ücreti, arabuluculuk sırasında yapılan toplantı, görüşme, yazışma ve diğer işlemler için ödenir. Ücretin miktarı, arabulucu tarafından belirlenir ve her bir dava için farklı olabilir. Ancak, ücretin Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen asgari ücretin altında olamayacağına dair bir sınırlama bulunmaktadır.
Zorunlu arabuluculuk sürecinde, arabuluculuk ücretinin ödenmesi, tarafların arabuluculuk anlaşması imzalamasından sonra gerçekleştirilir. Tarafların arabuluculuk anlaşmasını imzalamadan önce, arabuluculuk ücreti konusunda anlaşma sağlamaları gerekmektedir.